Bekçiler Üst Araması Yapabilir Mi?
Bekçilik mesleği ortaya çıkmasıyla birlikte birçok tartışmayı da beraberinde getirmiştir. Bekçilik mesleği polislik mesleği ile çok yakın ilişkiler içersede ve polislere destek olmak için ortaya çıkmış bir meslek grubu olsada polislik mesleği ile çok fazla benzer özellik taşıması tartışmalara sebep olmuştur. Geceleri sokakları korumakla görevli olan bekçilerin vatandaşlara kimlik sorup soramayacağı ve üst araması yapıp yapamayacağı vatandaşların akıllarında sorular oluşturuyor. Bu yazımızda sizlerle bekçilerin üst araması yapıp yapamayacağı ve kimlik sorup soramayacakları ile ilgili bilgilendirmeler yapacağız.
Bekçilerin kimlik sorup soramayacağı ve üst araması yapıp yapamayacağı oldukça yoğun bir tartışma konusu olmuş iken İzmir’de bir mahkemeden çıkan kararla akıllardan soru işaretleri yavaşça kalkmaya başladı. İzmir’de yaşanan bir olayda genç iki vatandaş ve bekçiler arasında yaşanan gerilim tartışma konusu olmuştu. Bir kez kimlik kontrolü yapılmasına rağmen defalarca daha kimlik soruşturması yapan bekçiler mahkeme tarafından vatandaşı tahrik etmiştir sonucu ile karşılaşmıştır.
Bekçilerin Üst Aramaya Yetkisi Var Mı?
Kanuna göre geceleri sokak ve mahallelerin güvenliğinden sorumlu olan bekçilerin kimlik sorabilme yetkisi verilmiştir. Ancak bu durum 16. Maddede bekçilerin kendilerine tahsis edilen bölgelerinde şüpheli ve şuç teşkil eden şahısların suçüstü görülmesi sonucunda yakalanıp karakola teslim edilmesi olarak belirtilmiştir. Bekçilerin vatandaşlardan kimlik istemeleri yasaldır aynı zamanda vatandaşlarda bekçilerin kimliklerini görebileceklerdir.
Üst arama konusu da tıpkı kimlik sorma yetkisi gibi oldukça tartışılan bir konudur. Geceleri sokak ve mahalleleri koruma ile görevli olan bekçiler polislerle çok benzer yetkilere sahiptirler. Fakat polisler gibi vatandaşların üstlerini arama yetkileri bulunmamaktadır. Kanunda belirtilen maddelere göre bekçiler vatandaşlara üst araması yapamazlar. Arama yapma konusunda ısrarcı olan bekçilerinde neden arama yapmak istediklerini tutanak tutarak belirtmeleri gerekmektedir. Üst arama yetkisi polislere bile zor verilen bir yetkidir. 2559 sayılı kanun ile polisler arama yapma yetkilerini kullanabilmektedir.
Sonuç olarak bekçilik mesleğinin ortaya çıkmasıyla ortaya oldukça fazla tartışma konusu çıkmıştır. Bu tartışma konuları çerçevesinde polisler vatandaşlardan kimliklerini isteyebilirler, buna yetkileri vardır fakat vatandaşların üstlerini arayamazlar. Çok olağan bir durumda ise tutanak tutarak aramakla yükümlülerdir.